Wetenschappelijk onderzoek Expeditie Next (2025) — © Video door Guusje Meeuwissen
Wat ruik jij?
Wetenschappelijk onderzoek in samenwerking met Radboud Universiteit Nijmegen
– Expeditie Next 2025
In de Nederlandse taal zijn er veel woorden die ons helpen uiten wat we zien. Tegelijkertijd bestaan er maar weinig woorden die omschrijven wat we ruiken. Zo staat er maar één officieel ruikwoord in het Nederlands woordenboek en dat is ‘muf’. Om geuren te beschrijven gebruiken we in de Nederlandse taal vooral woorden die de bron van een geur benoemen, bijvoorbeeld: het ruikt naar bloemen. Maar wat we ervaren als we iets ruiken, is meestal veel rijker dan dat. Daarom gaan we op zoek naar nieuwe geurtaal.
Met dit onderzoek willen we erachter komen of woorden uit andere taaldomeinen kinderen kunnen helpen om te praten over wat ze ruiken. Zouden we kunnen zeggen dat iets “groen” of “zacht” ruikt? Of zouden we emotiewoorden kunnen gebruiken en bijvoorbeeld zeggen dat iets “vrolijk” of “rustig” ruikt? De onderzoeksresultaten dragen bij aan nieuwe wetenschappelijke theorieën over taal en helpen met het ontwikkelen van nieuw educatief materiaal voor kinderen over geurtaal.
Tijdens Expeditie Next 2025 hebben we van 150 kinderen data verzameld over de associaties die zij hebben bij verschillende geuren.
Binnenkort meer over de onderzoeksresultaten!
Info
Onderzoek: Dr. Laura Speed (Radboud Universiteit), Prof. Asifa Majid (Oxford University), Dr. Ilja Croijmans (Radboud Universtiteit), Lotte Meeuwissen
Concept en ontwerp: Lotte Meeuwissen
Project ondersteuning: Berit Smit
Geuren van: International Flavours and Fragrances
Onderzoeksassistenten: Yzette Aro, Dunya Akbari, Bea van den Berg
Met dank aan
Nationale Wetenschapsagenda (NWO)
Radboud Universiteit Nijmegen
Het is een grote uitdaging om te praten over wat we ruiken. Als we woorden proberen te geven aan een geur komen we vaak niet verder dan “Euh… ik ken dit ergens van… ja… het lijkt op… euh…”. Dat is niet gek, want in het Nederlands kennen we maar weinig woorden om geuren te omschrijven.
Toch is jouw neus van groot belang. Iedere keer dat je inademt, geeft jouw neus belangrijke informatie door. Door te ruiken kun je bijvoorbeeld weten waar je bent en of er gevaar is. Geuren kunnen je vertellen wie er voor je staat of een vergeten herinnering oproepen. De ene geur maakt je blij, terwijl een andere geur je doet walgen. Wat we ruiken geeft veel betekenis aan ons leven. Maar doordat we niet goed weten hoe we erover kunnen praten, hebben we dat niet altijd in de gaten.
Door meer woorden te vinden om te praten over wat we ruiken, leren we om onze neus beter te gebruiken. Voor kinderen die minder goed kunnen zien is dit extra belangrijk. Want wanneer jouw ogen niet goed werken, helpt het praten over wat je ruikt om een betere voorstelling te krijgen van de wereld om je heen.
Wetenschappelijk onderzoek Expeditie Next (2025) — © Foto's door Guusje Meeuwissen